Zamówienia publiczne z dziedziny nauki to newralgiczny obszar funkcjonowania każdej jednostki naukowo – badawczej. Doświadczenie zdobyte przez kilka lat kierowania działem zamówień publicznych, w największym jak dotąd projekcie badawczym współfinansowanym ze środków Unii Europejskiej, pozwala mi na dzielenie się doświadczeniem w tym zakresie.

Zamówienia publiczne z dziedziny nauki – organizacja

Organizacja efektywnego udzielania zamówień publicznych w jednostce naukowo badawczej, to przede wszystkim sztuka umiejętnego wykorzystania możliwości, które daje ustawa – Prawo zamówień publicznych.

Każdy zamawiający funkcjonujący w sferze nauki musi umieć świadomie korzystać z takich narzędzi jak:

• wyłączenie od obowiązku stosowania ustawy – Prawo zamówień publicznych na podstawie art. 11 ust. 5 pkt 1 nowego Pzp;
• badawczo rozwojowe przesłanki stosowania takich trybów udzielania zamówień jak negocjacje z ogłoszeniem czy dialog konkurencyjny, a niekiedy i zamówienie z wolnej ręki;
• partnerstwo innowacyjne;
• prawidłowe i adekwatne do naukowego przedmiotu zamówienia formułowanie warunków udziału  postępowaniu i kryteriów oceny ofert

Rozsądne wykorzystanie dostępnych w ustawie – Prawo zamówień publicznych narzędzi oraz świadomość ograniczeń, zawsze przyczynia się do lepszego zarządzania prowadzonymi badaniami naukowymi.

Wiedza praktyczna

Zamówienia z dziedziny nauki udzielane mogą być bez stosowania przepisów o zamówieniach publicznych na dwóch podstawach prawnych. Pierwsza to art. 11 ust. 1 pkt 3 nowego Pzp, który jest następcą art 4 pkt 3 lit. e) ustawy – Prawo zamówień publicznych z 2004 r., druga to tzw. wyłączenie krajowe ujęte w art. 11 ust. 5 pkt 1 nowego Pzp, będącego następcą art 4d ustawy Pzp z 2004 r.. O tych wyjątkach można przeczytać w artykułach Zamówienia z dziedziny nauki art. 4 pkt 3 lit e) ustawy Pzp oraz Zamówienia z dziedziny nauki cz. 2 w – art. 4d ust. 1 pkt 1 ustawy Pzp. Co ważne oba artykuły pozostają aktualne także w odniesieniu do nowych przepisów!

Z kolei zainteresowanym specyficznym problemom związanym z praktyką udzielania zamówień publicznych z dziedziny nauki polecam tekst Zamówienia przedkomercyjne i pomoc publiczna.Tekst także pozostaje aktualny w odniesieniu do nowego Pzp. Można w nim zapoznać się z kwestiami związanymi z konsekwencjami prawnymi udzielenia zamówienia publicznego z dziedziny nauki bez zastosowania przepisów o zamówieniach publicznych, jeżeli nie było podstaw ku temu aby odstąpić od obowiązku przetargowego. Jak wynika z praktyki i orzecznictwa Trybunału Sprawiedliwości UE można będzie wówczas mówić o udzieleniu takiemu wykonawcy niedozwolonej pomocy publicznej. Będzie tak zwykle wtedy, kiedy Zamawiający w sposób arbitralny, bez transparentnej i otwartej procedury konkursowej, sam wybierze wykonawcę usług badawczych. Najdotkliwsze konsekwencje takiego działania poniesie wykonawca. Zostanie on uznany za beneficjenta niedozwolonej pomocy publicznej a w konsekwencji zobowiązany do zwrotu pobranego wynagrodzenia wraz z odsetkami.

Kluczowe dla sukcesu każdego badania jest jednak zadbanie o wiarygodność ofert wykonawców. O tym, że można sobie skutecznie poradzić z ofertami naruszającymi zasadę uczciwej konkurencji można się przekonać analizując orzecznictwo Krajowej Izby Odwoławczej. W szczególności ciekawym jest wyrok KIO z dnia 29 marca 2017 r., w którym udało nam się przekonać Izbę co eliminacji oferty ze sztucznie zawyżonymi parametrami badania. To ważna lekcja zarówno dla zamawiających, jak i dla wykonawców, którzy w podobnych okolicznościach wahają się czy wnieść odwołanie do KIO. Zamówienia publiczne z dziedziny nauki to obszar, w którym wyjątkowo konsekwentnie należy zwalczać czyny nieuczciwej konkurencji. Jeszcze w odniesieniu do starego Pzp można było szukać wsparcia w opublikowanej w Systemie Informacji Prawnej Lex publikacji: Komentarz do wybranych przepisów ustawy – Prawo zamówień publicznych. Zamówienia badawczo – rozwojowe. (System Informacji Prawnej LEX 2018) autorstwa r.pr. Pawła Wójcika.

Kontakt

Zainteresowanych problematyką zamówień publicznych z dziedziny nauki, a także odwołaniami do KIO w postępowaniach przetargowych w zakresu badań i rozwoju, zapraszam do kontaktu  a osoby chcące pogłębić swoją wiedzę z tego zakresu, także do lektury książki Zamówienia publiczne na usługi w zakresie badań naukowych (Wydawnictwo WoltersKluwer 2012 r.) oraz Komentarza do wybranych przepisów ustawy – Prawo zamówień publicznych. Zamówienia badawczo – rozwojowe. (System Informacji Prawnej LEX 2018), których autorem jest r.pr. Paweł Wójcik.

Opinie i analizy dotyczące zamówień z dziedziny nauki