COVID-19 i walka z gospodarczymi skutkami epidemii powoduje lawinowe zmiany w prawie, także w regulacjach dotyczących zamówień publicznych. O pierwszych rozwiązaniach prawnych w tym zakresie pisaliśmy już we wpisie z 1 kwietnia. Kilka dni temu – 18 kwietnia, weszły jednak w życie dość istotne zmiany w tym zakresie.
Wpływ epidemii COVID-19 na realizację zamówień. Ostatnie zmiany.
18 kwietnia 2020 r. weszła w życie ustawa z dnia 16 kwietnia 2020 r. o szczególnych instrumentach wsparcia w związku z rozprzestrzenianiem się wirusa SARS-CoV-2 (Dz. U. poz. 695), która wprowadziła szereg zmian, do obowiązującej już ustawy z dnia 2 marca 2020 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych (Dz. U. poz. 374 z późn. zm., „ustawa o COVID-19„). Pierwotne rozwiązania zawarte w ustawie o COVID-19 umówiliśmy tutaj. Dzisiaj zatem zwrócimy jedynie uwagę na najistotniejsze zmiany.
wykonawcy zagraniczni
Do art 15r ustawy o COVID-19 dodano ust. 1a zgodnie, z którym w przypadku wykonawców mających siedzibę lub wykonujących działalność związaną z realizacją umowy poza terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, w celu wykazania zaistnienia utrudniających realizację okoliczności związanych z epidemią, składa się dokumenty wydane przez odpowiednie instytucje w tych krajach lub oświadczenia tych wykonawców.
Dodany przepis nie wnosi jednak de facto niczego nowego do wprowadzonego wcześniej rozwiązania. Pierwotna wersja art 15r w żaden sposób bowiem nie ograniczała możliwości przedstawiania przez wykonawców dokumentów do takich, które pochodziły od instytucji znajdujących się na terenie Polski.
zmiana sposobu rozliczenia z wykonawcą
Modyfikacji uległ art. 15r ust. 4 pkt 3) ustawy o COVID-19. Dodano w nim możliwość modyfikacji zawartej umowy w sprawie zamówienia publicznego w zakresie „sposobu rozliczenia z wykonawcą”. Przez „sposób rozliczenia z wykonawcą” należy jak się wydaje rozumieć wszelkie aspekty związane z wypłatą wynagrodzenia za realizowane zamówienie. Można więc – o ile zaistniałe okoliczności związane z COVID-19 to uzasadniają – dokonać modyfikacji harmonogramu płatności czy sposobu rozliczenia wykonawcy ze zleconych prac.
Dokonując modyfikacji zamawiający nadal musi jednak pamiętać, iż ustawa o COVID-19 nie może stanowić furtki pozwalającej na obejście przepisów o zamówieniach publicznych i wynikające z nich zakazu dokonywania zmian w umowach z naruszeniem zasad wynikających z art 144 ustawy Pzp.
zawarcie umowy w formie elektronicznej
Zgodnie z nowym art 15r ust. 9 ustawy o COVID-19 „W okresie obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego albo stanu epidemii oraz związanych z nimi ograniczeń w przemieszczaniu się, umowy w sprawie zamówienia publicznego zawierane są pod rygorem nieważności w formie pisemnej, albo za zgodą zamawiającego w postaci elektronicznej opatrzonej kwalifikowanym podpisem elektronicznym”.
Przepis ten jest dość trudny do skomentowania. Nie wydaje się bowiem aby jego wprowadzenie zmieniało w jakikolwiek sposób istniejący stan prawny. Przed 18 kwietnia br. dopuszczalne bowiem było zawieranie umów w sprawie zamówienia publicznego w formie elektronicznej na podstawie przepisów kodeksu cywilnego, a konkretnie art. 781 § 1 i § 2 k.c. (Złożenie oświadczenia woli w formie elektronicznej jest równoważne z oświadczeniem woli złożonym w formie pisemnej) Jednocześnie wielu zamawiających formułowało wątpliwości co do dopuszczalności zawarcia umowy w tej formie. Aktualnie więc możliwość taka nie powinna ulegać dyskusji.
zamówienia wyłączone
Zgodnie z nowym ust. 10 art. 15r ustawy o COVID-19 reguły dotyczące zmian zawartych umów należy stosować odpowiednio do umów w sprawie zamówień publicznych wyłączonych ze stosowania ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. – Prawo zamówień publicznych.
Jednoznaczne wskazanie na możliwość modyfikacji umów zawieranych poza rygorem ustawy – Prawo zamówień publicznych należy ocenić pozytywnie. Mimo tego, że nawet bez tego przepisu ich modyfikacja była dopuszczalna (tak samo z resztą jak w przypadku umów, do których stosuje się przepisy Pzp ustawa o COVID-19 nie wprowadziła w prawnym wymiarze żadnych nowych rozwiązań) to wskazanie wprost na taką możliwość powinno usunąć wątpliwości zamawiających.
Źródło: Pixabay