Interes w uzyskaniu zamówienia to kluczowy element procesu wykazywania zasadności odwołania. Jeżeli decyzja zamawiającego godzi w interes wykonawcy w uzyskaniu zamówienia to tym samym ma on interes we wniesieniu odwołania. Znaczy to, że wadliwa decyzji zamawiającego godzi bezpośrednio w jego pozycję w postępowaniu o udzielenie zamówienia publicznego.
Kto może wnieść odwołanie do KIO
Odwołanie może wnieść ten wykonawca, który wykaże iż ma lub miał interes w uzyskaniu zamówienia. Można powiedzieć, iż w zależności od tego o jakiej decyzji mowa może być to różny krąg podmiotów uprawnionych. Interes jest jedną z przesłanek uzasadniających tzw. legitymację do wniesienia odwołania (o innych aspektach czytaj tutaj).
Interes w uzyskaniu zamówienia
Zgodnie z art. 179 ust. 1 ustawy Pzp odwołanie przysługuje podmiotowi, który ma lub miał interes w uzyskaniu danego zamówienia oraz poniósł lub może ponieść szkodę w wyniku naruszenia przez zamawiającego przepisów niniejszej ustawy.
Zatem naruszenie każdego ze wskazanych w odwołaniu przepisów ustawy musi prowadzić do powstania szkody po stronie odwołującego.
Pomiędzy naruszeniem konkretnego przepisu a możliwością powstania szkody na skutek jego naruszenia musi istnieć związek. Interes odwołującego winien być badany przez KIO w odniesieniu do każdego ze stawianych przez niego zarzutów. Pozwoli to uniknąć sytuacji, w której obok zarzutów leżących w granicach interesu odwołującego Izba orzeka o zarzutach, których uwzględnienie czy oddalenie nie ma kompletnie żadnego wpływu na ranking ofert. Taki wniosek płynie m.in. z wyroku SO w Warszawie V Ca 3072/04; SO w Warszawie V Ca 1567/04 czy KIO sygn. KIO/UZP 1123/08.
Chodzi tutaj oczywiście o interes tego konkretnego wykonawcy. Nie można więc mówić, iż wykonawca ma interes ogólnej normy przestrzegania przepisów prawa (tak: KIO/UZP 13/07 12/07).
Pojęcie interesu w uzyskaniu zamówienia przy stawianiu zarzutów odwołania charakteryzuje się tym, iż w przypadku ich uwzględnienia odwołujący miałby szansę uzyskania zamówienia. Dlatego też nie ma interesu do wniesienia odwołania wykonawca wykluczony z postępowania jeżeli w odwołaniu nie kwestionuje zasadności wykluczenia.
Kiedy wykonawca traci interes w uzyskaniu zamówienia
W myśl tej zasady nie będzie miał interesu do żądania wykluczenia z postępowania innego wykonawcy odwołujący, który nie zdoła skutecznie zakwestionować zasadności własnego wykluczenie/odrzucenia.
Doskonale to widać na przykładzie sytuacji, w której zamawiający wykluczył wykonawcę z postępowania albo odrzucił jego ofertę. Ów wykonawca dowiedział się o tym z pisma informującego o wyniku postępowania i we wnoszonym odwołaniu pragnie oprócz podważenia zasadności wykluczenia własnej osoby albo odrzucenia własnej oferty podważyć także zasadność wyboru oferty najkorzystniejszej. Wychodzi on bowiem z założenia, iż postępowanie będzie mógł wygrać wyłącznie wtedy, gdy z postępowania wyeliminowane zostaną oferty konkurencyjne.
Warunkiem koniecznym dla realizacji interesu takiego odwołującego w żądaniu wykluczenia bądź odrzucenia ofert innych wykonawców jest wpierw skuteczne zakwestionowanie czynności wykluczenia/odrzucenia oferty własnej. Tylko wówczas bowiem rozpoznawanie przez KIO zarzutów formułowanych w stosunku do innych ofert będzie mogło mieć wpływ na wynik postępowania.
Zwolnienie z wykazywania interesu w uzyskaniu zamówienia
Jest grupa podmiotów, które we wznoszonych odwołaniach nie muszą wykazywać interesu w uzyskaniu zamówienia. Są to wyłącznie podmioty znajdujące się na liście prowadzonej przez Prezesa Urzędu Zamówień Publicznych. Ich lista dostępna jest na stronie internetowej Urzędu Zamówień Publicznych.
