Odwołanie po upływie terminu związania ofertą jest dopuszczalne. Tak wynika z wyroku KIO w sprawie KIO 1328/20 z dnia 23 lipca 2020 r. o czym z wakacyjnym opóźnieniem informujemy.
Termin związania ofertą a uprawnienie do wniesienia odwołania
Zdaniem Izby brak jest podstaw do odrzucenia względnie oddalenia odwołania z tego tylko powodu, iż w momencie jego wniesienia odwołujący nie był związany złożoną ofertą. W niniejszej sprawie wykonawca nie dokonał samodzielnego przedłużenia terminu związania ofertą ale zdecydował się na wniesienia odwołania na czynność wyboru oferty najkorzystniejszej. Podważał w nim prawidłowość dokonanej przez zamawiającego oceny ofert i zmierzał do jej powtórzenia wedle, jego zdaniem, prawidłowych zasad. Powtórzenie tej czynności rzecz jasna prowadzić musiało do wyboru oferty odwołującego jako najkorzystniejszej.
W toku sprawy sformułowany został wniosek o oddalenie odwołania z uwagi na upływ terminu związania ofertą. Wykonawca, który pozostaje bowiem związany ofertą nie może bowiem ponieść szkody powodowanej działaniami zamawiającego, a jej poniesienia jest wszak jedną z przesłanek odwoławczych wyrażonych w art. 179 ust. 1 ustawy – Prawo zamówień publicznych. Stanowisko takie zostało swego czasu wyrażone m.in. w wyroki KIO z dnia 24 lipca 2017 r. w sprawie sygn. KIO 1395/17.
W omawianym wyroku Izba nie podzieliła jednak tego stanowiska i stwierdziła wyraźnie, iż brak związania ofertą nie stanowi przeszkody do wniesienia odwołania. Odwołanie zostało co prawda oddalone ale nie z uwagi na brak legitymacji odwołującego ale z uwagi na jego niezasadność.
Wnioski
Wyrok w sprawie KIO 1328/20 jest istotną wskazówką zarówno dla potencjalnych odwołujących jak i zamawiających. Stan związania ofertą nie ma znaczenia dla możliwości obrony swych praw przed KIO. Jakkolwiek wydaje się to dość mocno dyskusyjne z uwagi na wagę jaką w nauce prawa cywilnego przypisuje się istnieniu stanu związania ofertą (o czym więcejw artykule „Upływ terminu związania ofertą„) to stanowi kolejny krok w kierunku marginalizowania znaczenia tej instytucji w postępowaniu o udzielenie zamówienia publicznego. Upływ terminu związania oferta nie stanowi bowiem bariery dla korzystania ze środków ochrony prawnej. Z kolei zamawiający nie może w tym fakcie upatrywać szansy na uzyskanie oddalenia odwołania.
Wnioski dla nowego Pzp
Wnioski płynące z omawianego orzeczenia pozostają aktualne także w kontekście nowego Pzp. W nowym prawie zamówień publicznych instytucja związania oferta doczekała się bowiem dość istotnej reformy. Terminy zostały znacznie wydłużone ale wykonawca utracił możliwość samodzielnego wydłużania związania ofertą. Może to uczynić wyłącznie na wniosek zamawiającego. Z kolei wniesienie odwołania pozostaje bez wpływu na bieg tergo terminu.
Źródło: Pixabay