Środki ochrony prawnej w nowym pzp. Temidium 1/2021.

Środki ochrony prawnej w nowym pzp stały się tematem mojego nowego artykułu, który ukazał się w najnowszym wydaniu Czasopisma Okręgowej Izby Radców Prawnych w Warszawie „Temidium”. Wszystkich zainteresowanych tematem zachęcam do jego lektury. Tekst dostępny jest tutaj

Katalog środków ochrony prawnej w nowym pzp

Katalog dostępnych wykonawcom środków ochrony prawnej stanowią odwołanie do Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej oraz skarga do Sądu Okręgowego w Warszawie – sądu zamówień publicznych. Uzupełnia go możliwość wniesienia skargi kasacyjnej do Sądu Najwyższego.

Odwołanie do Prezesa KIO

Środki ochrony prawnej to narzędzia za pomocą których każdy Wykonawca może bronić swych interesów w postępowaniu o udzielenie zamówienia. Nowa ustawa – prawo zamówień publicznych nie wprowadza w tej sferze rewolucji, choć znacznie poprawia sytuację wykonawcy w postępowaniu o udzielenie zamówienia.

Niezmienna pozostaje zasada, iż podstawowym środkiem ochrony prawnej jest odwołanie do Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej. Odwołanie takie przysługuje każdemu wykonawcy, uczestnikowi konkursu oraz innemu podmiotowi, jeżeli ma lub miał interes w uzyskaniu zamówienia lub nagrody w konkursie oraz poniósł lub może ponieść szkodę w wyniku naruszenia przez zamawiającego przepisów ustawy. Co istotne, zaskarżeniu podlegać może każda czynność i każde zaniechanie zamawiającego i to niezależnie od wartości lub przedmiotu zamówienia. Zniesiono tym samym, funkcjonujące w starym pzp, ograniczenie możliwości wnoszenia odwołań w postępowaniach mających za przedmiot usługi społeczne lub inne szczególne usługi, których wartość nie przekraczała 750 000 euro. Tym samym efektywną i realną możliwość obrony swych praw uzyskują na nowo m.in. wykonawcy z branży szkoleniowej czy eventowej.

Tryb podstawowy w nowym Pzp. Część I.

Odwołanie do Prezesa KIO może zostać wniesione na każdym etapie postępowania. Może więc dotyczyć zarówno postanowień Specyfikacji Warunków Zamówienia (SWZ) jak i treści ogłoszenia o zamówieniu, ale także (a może przede wszystkim) konkretnych rozstrzygnięć dokonywanych przez zamawiającego takich jak odrzucenie oferty odwołującego lub zaniechanie odrzucenia oferty konkurenta, brat wezwania do złożenia wyjaśnień w przedmiocie rażąco niskiej ceny, czy dopuszczenia się przez wybranego wykonawcę czynu nieuczciwej konkurencji.

Kluczowe jest jednak, aby wnoszący odwołanie wykonawca mógł wykazać, iż ma lub miał interes w uzyskaniu danego zamówienia oraz wskutek wadliwego postępowania Zamawiającego poniósł lub może ponieść szkodę. Brak wykazanie tych elementów skutkować będzie niestety oddaleniem odwołania, nawet jeżeli merytorycznie byłoby ono zasadne.

Tryb podstawowy w nowym Pzp. Część I.

Kto może reprezentować odwołującego albo zamawiającego w KIO?

Nowością jest uregulowanie w nowym pzp kwestii pełnomocników. O ile w okresie obowiązywania starego pzp pełnomocnikiem przed KIO mógł być każdy, o tyle już nowe pzp ogranicza dość znacznie swobodę stron i uczestników postępowania w tym zakresie.

1. Pełnomocnikiem może być adwokat lub radca prawny, a ponadto osoba sprawująca zarząd majątkiem lub interesami strony lub uczestnika postępowania oraz osoba pozostająca ze stroną lub uczestnikiem postępowania w stosunku zlecenia, jeżeli przedmiot sprawy wchodzi w zakres tego zlecenia.

2. Pełnomocnikiem osoby prawnej, przedsiębiorcy, w tym nieposiadającego osobowości prawnej, lub jednostki nieposiadającej osobowości prawnej może być również pracownik tej jednostki.

art. 510 nowego pzp

Co istotne osoba, która nie spełnia wymogów określonych w art. 510 nowego pzp nie powinna zostać przez KIO dopuszczona do udziału w sprawie.

Koszty odwołania

Zgodnie z Rozporządzeniem Prezesa Rady Ministrów z dnia 30 grudnia 2020 r. w sprawie szczegółowych rodzajów kosztów postępowania odwoławczego, ich rozliczania oraz wysokości i sposobu pobierania wpisu od odwołania (Dz. U. poz. 2437) na koszty postępowania przed KIO składają się:

• wpis od odwołania;
• koszty związane z dojazdem na wyznaczone posiedzenie lub rozprawę;,
• wynagrodzenie i wydatki jednego pełnomocnika, jednak nieprzekraczające łącznie kwoty 3600 złotych;
• wynagrodzenie biegłych oraz zwrot poniesionych przez nich wydatków, jeżeli dowód z opinii biegłego został dopuszczony przez Izbę na wniosek strony lub uczestnika postępowania odwoławczego;
• inne uzasadnione wydatki, w tym koszty przeprowadzenia innych dowodów w postępowaniu odwoławczym niż dowód z opinii biegłego, dopuszczonych przez Izbę na wniosek strony lub uczestnika postępowania odwoławczego.

Wpis od odwołania wynosi:

wartość zamówienia	dostawy lub usługi	roboty budowlane
mniejsza niż progi unijne	7 500 zł	10 000 zł
równa lub wyższa niż progi unijne	15 000 zł	20 000 zł

Tryb podstawowy w nowym Pzp. Część I.

Skarga do Sądu Okręgowego w Warszawie – sądu zamówień publicznych

Na orzeczenie KIO oraz postanowienie o zwrocie odwołania wydawane przez Prezesa KIO, stronom oraz uczestnikom postępowania (wykonawcy zgłaszający przystąpienie bądź to po stronie zamawiającego bądź też po stronie odwołującego) przysługuje prawo wniesienia skargi do Sądu Okręgowego w Warszawie.

Ustawodawca zdecydował się na dokonanie bardzo istotnej zmiany w zakresie zaskarżania orzeczeń KIO. O ile pod rządami starego pzp skargi rozpoznawane były przez sądy okręgowe właściwe dla siedziby zamawiającego, o tyle w nowej ustawie wszystkie sprawy z zakresu prawa zamówień publicznych rozpoznawać będzie Sąd Okręgowy w Warszawie. Zmiana ta powinna w dłuższej perspektywie prowadzić do ujednolicenia orzecznictwa i ukształtowania się sądu, który będzie faktycznie wyspecjalizowany w tej trudnej dziedzinie.